Wojna wietnamska

Przyczyny

Z chwilą utworzenia w 1930 przez wietnamskich komunistów Komunistycznej Partii Indochin, głównym celem ich działalności stało się zdobycie władzy na terytorium całych Indochin Francuskich i wyzwolenie Wietnamu spod kolonialnej dominacji. W latach 30. przewagę w wietnamskim ruchu wyzwoleńczym zdobyli komuniści. W latach okupacji japońskiej pod kierownictwem komunistów utworzono Viet Minh, a w grudniu 1944 z połączenia oddziałów partyzanckich powstała Wietnamska Armia Ludowa, którą dowodził Vo Nguyen Giap. 13 sierpnia 1945 wybuchło w Wietnamie powstanie narodowe, zaś 2 września 1945 Ho Chi Minh proklamował powstanie Demokratycznej Republiki Wietnamu. Francja nie miała jednak zamiaru rezygnować z imperium kolonialnego w Indochinach. W efekcie kilkuletniej, krwawej wojny[3] z Francuzami (USA częściowo wspierały Francję, w jej ostatnim etapie wzięli udział amerykańscy lotnicy i doradcy wojskowi), Francja po klęsce pod Dien Bien Phu postanowiła podpisać traktat pokojowy z komunistami z Viet Minh. Na mocy porozumień genewskich z 1954 Wietnam został tymczasowo podzielony wzdłuż 17. równoleżnika. Na północy powstało komunistyczne państwo pod nazwą Demokratyczna Republika Wietnamu, a na południu niekomunistyczne państwo pod nazwą Republika Wietnamu (pod rządami Bảo Đại'a, którego potem odsunął od władzy jego premier Ngo Dinh Diem stając się prezydentem). Oddziały Wietnamskiej Armii Ludowej i działacze Viet Minhu w większości przeniosły się na obszar Wietnamu Północnego. O dalszych losach całego kraju miały, zgodnie z postanowieniami konferencji, zadecydować przeprowadzone w przyszłości wolne wybory.

W 1951 ze względów taktycznych rozwiązano Komunistyczną Partię Indochin. Na jej miejsce utworzono Wietnamską Partię Pracujących (Lao Dong). Miało to sugerować, że wietnamscy komuniści nie roszczą sobie pretensji do opanowania pozostałych krajów dawnych Indochin Francuskich: Laosu i Kambodży. W Laosie i Kambodży utworzono formalnie niezależne, lecz kontrolowane wówczas przez Wietnamczyków organizacje komunistyczne: Ludowo-Rewolucyjną Partię Kampuczy oraz Pathet Lao (później także Laotańską Partię Ludową).

Pod koniec lat 50. stało się jednak jasne, że wietnamscy komuniści nie zamierzają rezygnować z opanowania całego terytorium dawnych Indochin Francuskich i zjednoczenia Wietnamu. Porozumienia genewskie z 1954 pozwoliły im na zdobycie trwałej bazy terytorialnej i zaplecza ludzkiego.







Teksty i grafiki zaczerpnięte z http://pl.wikipedia.org